But dada dija, barile khelindoj video gejmija. Dijek olendar sine čhavore kana o video gejmija khuvdje andi moda. But satija nakhavdjepe ando aparatija hem žetonija, numa odova na sine čhavorikano astardipe e video khelibaja. Sose ola ukljige hem ple bicikle, thaj kheldje peske ple amalencar avrijal. Nijek olendar na vakerdja kotar video khelibe ja te ovel ango televizori. Odoja vrjama o čhavore na sine phandle video khelibaja sar akana.
Isi but buča kolencar sijam astarde ja phandle, numa i godi djala ki droga, alkoholi, nikotini, ja komari. Sa akava vakerdo si bilačhi buti. Numa si hem aver buča so kheljarena amen, thaj so djana ko čhavore? Šaj li te oven astarde akale bučencar? Na vakeripe but kaj o manuša ovena astarde khelibaja sar soj Monopol ja šah. Numa o video khelibe si astardipe hem odova si čače, thaj odova anela but bilačhipe e čhavorenge.
Sar te haljova o alarmi vaš e videosko khelipe?
Sumnaleski sastipaski organizacija (SZO) kotar 2018. berš oficijalno vakerdja kaj isi nasvalipe kotar internet khelibe (ICD) andi Maškarthemeski nabormipaski klasifikacija. O SZO haljilo so oastardipe taro videosko khelipe anela dji ko personalno rumibe, familijako, amalipasko, sikljobibasko, thaj profesionalno funkcionišibasko. Sa dajek astaribe kotar videosko khelipekerela influenca upral e manušesko djivdipe. But droma phandasa o lafi „astaribe“ e bare manušenca, numa hem ko tikne čhavore barilo o astaribe kotar videosko khelipe ja internetesko khelipe.
O pendjarde psihologija vakerena so kamelape te haljova kaj buteder e čhavorendar ja tinejdjerija nane te oven astarde kotar videosko khelipe, numa hem te ulo odova, nane te ovel lokhi buti. O angluno astaribe kotar videosko khelipe dičhola sar ked ljeljan dijek supstanca ja te vakera kheljeja komari. O čhavoro šaj so pobuter vrjama te kheljel odova, ja ka ovel ljese but pharo te čhinavi o khelibe ja te cidelpe odolestar. Okova soj majšeruno, olengoro khelipe ka anel dji ko problemija ando lengoro djivdipe. Te vakera sar lošna note andi škola, na kerena lafi e familijaja ja ple amalencar, khanilo si mentalno ja ko fizikano sastipe. Ola hem ponodori na ka šaj te cidenpe taro pere khelibaske buča.
E konsekvece katar o but khelibe
Kotar bari vrjama ando videosko khelipe, šaj te ovel but pharo so šaj anel dji ko sastipaskere problemija, o SZO haljilo so okola soj astardime kotar videosko khelipe silen sastipasko problemi so nane len fizikane aktivitetija, bilačho hajbe thaj problemi dikhibnjaja hem šunibaja. O čhavore kola si astardime kotar videosko khelipe šaj te ovel len problemi sovobaja, šaj te oven holjame ja te godinen kotar khelibe ko sa dijek minuti so isi len. O astardipe taro videosko khelipe šaj te kerel pharipe ando leskoro nandjojbe ja te akharel melale šeja. Pana šaj te ovel le problemija andi škola te na sikljol.
E sastipaskere bučarne, vakerena so šaj te haljoven o efektija bute khelibaskoro. Disavo istražuibe mothavi so barili i depresija ko disave čhave. So pobuter nakhavena ko khelibe, othe nane fizikakere aktivitetija ja personalnikao nandjojbe, so šaj anel dji ko aver sastipaskere problemija. O kherutne te dikhlje buteder problemija kotar akava vakeribe sar soj lošna note ja nane amalipe e čhavorencar, odova vakeri kaj si vrjama te dikha so ovela odole khelibaja.
Sar o čhavore barjarena o astardipe kotar videosko khelipe?
O djangle manuša vakerena o astardipe nane but ko manuša, nane pharo okolenge so isilen poro muklipe. O inpulsibe hem i tikni manušeski kontrola ja ankcioznibe šaj te anel dji ko našavdipe o astardipe. E videosko khelipe si muklo sakoneske thaj si sakoneske lačhe. O djangle manuša vakerena kaj o khelibe thaj te mardjan ko khelipe, odova anela dji ko muklipe o dopamini ando amaro trupi. E videosko khelipe si but šukar-kana isi bahtalipe ando amaro khelipe, kana kerdjam amaro godipe, amari godi mukela o dopamini.
Akava čhivelatutte kere panda jek drom odova, sose anela tutko jek lačho emocionalno mangipe. O manuša so khelena, mangen te khelen so pobuter, kote isi nivelija, so lelapedijek premija ando khelibe – numa i premija si pobari kana avesa ko pobaro niveli. Kamelape te khele poburer vrjama te šaj te nakhe ko aver niveli, numa šaj hem te den „love“ te nakhenodova niveli. Vaš buteder khelutne akava si frustracija so šaj te anel dji ko odova te kheljel but pobuter vrjama, numa so manglja te khelel.Akate ola šaj hem te muken ple telefonija ja o kontroleri hem te keren aver buča so isilen bizo te ovel dijek problemi. Kana avela dji ko problemi ko aver segmentija e djivdipaskere ola lena te ciden, te ovel lenge phrao, so anela dji ko aver pharipe.
Sar te čhinavipe thaj te sasčaripe o astardipe kotar videosko khelipe?
Maj šukar buti so o kherutne šaj te keren te ažutinen ple čhavorenge si te len ando ple vasta thaj te keren kontrola ando odova so kerena o čhavore.Odova nane lokho, tej si pobare o čhavore. Numa kamelape te djanelpe so khelena thaj kasa khelena, odova si angluni buti. Majšukar so o kherutne šaj te keren siodova te haljon kazom vrjama khelena. Te na vakeren khanči, numa te haljon. Te pučen ple čhavoren so khelena, so isi othe šukar hem so kerelape othe? Khelena li hem lengere amala? Te bešen hem te dikhen sar khelena te pučen kotar odova so dikhena. Odoleja o čhavoro ka vakerel phravde e dadeske, dijake te haljilo soj odova šukar.
Palo odova ola sikljiljona so o khelibe šaj te anel dji ko problemi, te vakera so ovena phandle e khelibaja. Šukar bi ovela o čhavore hem o daja dada, kethane tekeren lafi kotar khelibe kana hem kozom šaj te khelen ando video khelibe. O kherutne kamelape te ažutinen ple čhavorenge te keren o plani hem kana šaj te khelen. Isi šajipe so o čhavore ka ikerenpe andi regulativa so kerdje o kherutne. Te haljilope so e čhavore phandle e khelibaja, kamelape te kerenpe konsultacije e čhavoreskere doktoreja, kova ka ažutinel te kerel i strategija vaš leskoro sastaripe. O dada hem dija kamelape te den poro mangipehem te ovel len empatija vaš haljovibe soj lengoro čhavoro astardimo vodeose khelibaja. Tej o dada hem dija kamlutne te dolenpe hem te ovel len haljovibe, ka den pese majšukar šansa e čhavencar te barjareno sasto haljovibe ando khelibe, kova ka djal but berša ko lengoro baripe.
O astardipe kotar videosko khelipe, šaj te ovel but pharo sar hem avera astardipa, odolese kamelape adjahar hem te haljova akava. Angluni buti te nakhavelpe o astardipe si te haljova hem te djana kaj odova isi amen sar problemi. Tej odova kas pendjaraja, hem mothavela esavke simptomija, na kamelape te garava, numa kamelape te rode ažutipe. Ando dikhipe e manušen ja jekhe manuše ,andoolengere simptomija, šeruni buti si te šaj te sasčarenpe kotar olengoro astardipe. But droma šaj te šuna sar kompleksno vakeribe so ov mangela te kheljel hem nane astardimo.
Numa palo odova šaj te haljovaso našaljela i kontrola ko aver aspektija djivdipasere, ja našela sarinendar te djal ando poro themesko khelipe. Isi buča hem kana o kherutne na dena phikaribe, ja isi kherutne problemija, nane perspektiva te khuven ki buti, ja o sikljovibe, o amala, odoleske avela dji ko onlajn- khetanesko khelibe. Akava khelipe si bi lovengoro online khelibe, kote isi šajdipe palo baro thaj pharo dive o manuša kola na lena bare love ki buti, te keren akava, hem odoleja khuvena ando astardipe. Dijek olendar šaj ka ovel čhivdo te cidelpe kotar pe amala, ja familija, numa isi šajdipe te dolelpe pere hobeja, kote sigate odija buti ka kerel sigate te ovel bahtalo.
